Jodium

Omdat we steeds minder brood eten met gejodeerd zout en in onze cultuur het gebruik van zeewier en zee-algen weinig voorkomt, wil ik je graag informeren over het belang van jodium.

Wat is jodium?
Jodium is een belangrijk spoorelement wat we voornamelijk kennen in relatie tot de schildklier en de stofwisseling. Jodium wordt voor 30% (15-20mg) opgeslagen in de schildklier of in de schildklierhormonen en de rest in borstweefsel t.b.v. de ontwikkeling van de baby via borstvoeding, in de ogen, in de maagwand, in de baarmoederhals en in de speekselklieren.

Jodium wordt op 2 manieren door het lichaam opgenomen. Actief via het trasporteiwit natrium-jodide symporter (NIS) uit de schildklier, het maagslijmvlies, speekselklieren en borstklier, maar ook passief via inademing ( strand lucht) en via de huid. Jodium wordt via de urine weer uitgescheiden.

Jodium komt van nature voor in zeevis (witvissen, schaal- en schelpdieren), zeewieren en zee-algen zoals kelp. Voor de aanmaak van de schildklierhormonen T3 en T4 zijn naast jodium ook magnesium, zink, selenium, ijzer en vitamine B12 nodig.

Goitrogenen uit rauwe kruisbloemigen groenten zoals bloemkool, broccoli, spruitjes, radijs, Chinese kool, boerenkool, koolrabi en witte kool kunnen de opname van jodium door de schildklier belemmeren.

Welke klachten komen voor bij een te kort en wat is het gevolg?
Een jodium te kort komt veelvuldig voor doordat bakkers niet meer verplicht zijn om gejodeerd zout te gebruiken, omdat we minder brood eten en omdat we in verhouding met bijvoorbeeld Japan weinig zeewier, zee-algen en zeevis eten.
Een jodium te kort bij volwassenen kan klachten geven zoals een traag werkende schildklier,  onverklaarbare gewichtstoename, onverklaarbare chronische vermoeidheid, kouwelijkheid en zeer droge huid, veelvuldige ontstekingen en krampen.

Een jodium te kort bij jonge kinderen/ pas geborenen kan leiden tot een trage schildklierwerking, groeiachterstand en hersenschade.

Een jodium te kort kan gemeten worden via een urinetest.

Wanner liever geen jodium gebruiken?
Inname van jodium in doseringen die normaal in de voeding voorkomen zijn veilig. Je kan beter geen extra jodium nemen bij de volgende aandoeningen:

• Niet gebruiken bij dermatitis herpetiformis ( huidziekte met blaasvorming, jodium verergert de klachten).
• Niet gebruiken bij schildklier auto –immuunziekten: Ziekte van Graves en Hashimoto.
• Niet gebruiken bij een te snelle of te trage schildklierwerking.
• Niet gebruiken in combinatie met Amiodarone want deze bevat al veel jodium van zich zelf. Het jodiumgehalte in het bloed kan hierdoor te hoog worden en de schildklierfunctie verstoren.
• Het gebruik van lithium kan de schildklierfunctie vertragen, jodium suppletie hierbij kan leiden tot een te traag werkende schildklier.

Hoeveel jodium heb je dagelijks nodig?
De EU etiketterings-ADH is gesteld op 150 mcg per dag.
In ons land is de ADH tussen 0-9 jaar vanaf 50 mcg oplopend naar 120 mcg per dag,
Vanaf 9 jaar 150 mcg per dag.
Voor zwangeren 175 mcg en voor borstvoeding gevenden 200mcg per dag.
Het maximum door de EFSA is gesteld op 600 mcg per dag.

Meer weten? bezoek een van onze voedingscoaches in de SportCity fitness centra.